ποιες είναι οι παρατηρήσεις μας;
Ρωτήσαμε τον Emanuel Van den Broeke.
Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η γεωργία είναι όλο και πιο πολλές και πολύπλοκες. Πράγματι, αντιμέτωποι με την κλιματική αλλαγή, την πολιτική πίεση για μείωση των φυτικών εισροών και την δυσκολία στην προμήθεια φυτών πατάτας φέτος, οι αγρότες πρέπει, χέρι-χέρι με τις εταιρίες, να βρουν εναλλακτικές λύσεις για να συνεχίσουν να παράγουν ποιοτικά, βιώσιμα και κερδοφόρα.
Το κλίμα γίνεται όλο και πιο ακραίο με περιόδους που είναι πολύ πιο ζεστές και ξηρότερες κατά την ανάπτυξη της πατάτας. Και βλέπουμε επίσης ότι τα ρεκόρ που σπάμε είναι πάντα προς την ίδια κατεύθυνση: το πιο ζεστό, ξηρό καλοκαίρι, ο μήνας, η ημέρα. Όχι μόνο στο Βέλγιο, αλλά παντού στην Ευρώπη. Παρατηρούμε επιπλέον ότι υπάρχουν φαινόμενα ξηρών περιόδων που ενίοτε είναι αρκετά περιφερειακά. Η ξηρασία είχε μεγαλύτερο αντίκτυπο από τη Δυτική Φλάνδρα έως τη Γαλλία, ενώ το κέντρο και ο νότος της χώρας είχαν μεγαλύτερη τύχη.
Φέτος, οι αποδόσεις ήταν ελπιδοφόρες, αλλά η περίοδος των βροχών προκάλεσε ένα κουραστικό τέλος στη σεζόν, με τη συγκομιδή να διαρκεί μερικές φορές μέχρι τον Δεκέμβριο. Δεν θα μείνει τελικά τίποτα για συγκομιδή αυτή την άνοιξη, σχεδόν κανένας κόνδυλος δεν έχει μείνει στα αθερισμένα χωράφια. Δύσκολη φαίνεται και η έναρξη της νέας σεζόν, που ακολουθεί την ίδια τάση, με συχνές βροχοπτώσεις που έχουν σαν συνέπεια να καθυστερήσει η φύτευση πρώιμων καλλιεργειών.
Αυτό ωθεί τις γεωργικές μας πρακτικές να εξελιχθούν...
Εναπόκειται στον κάθε αγρότη να κάνει το καλύτερο δυνατό, αλλά βλέπουμε ότι συχνά είναι οι πολιτικοί που μας λένε τι μπορούμε ή δεν μπορούμε να κάνουμε. Όλα ξεκινούν με τη λίπανση διαφορετικών καλλιεργειών: επιβάλλεται μείωση των όγκων αζώτου που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε. Αυτό σημαίνει λιγότερη κοπριά, λιγότερα χημικά λιπάσματα. Μπορεί επίσης να έχει αντίκτυπο στην ανάπτυξη του φυτού και στην απόδοση των πατατών μας. Από την άλλη, όταν βάζουμε λιγότερο λίπασμα και λιγότερο άζωτο στο έδαφος, μειώνουμε τον κίνδυνο μόλυνσης των υπόγειων υδάτων.
Πώς βρίσκουμε τη σωστή ισορροπία;
Επιθυμία των πολιτικών είναι να φυτευτούν όσο το δυνατόν περισσότερες καλλιέργειες πριν τον χειμώνα για να καλυφθούν τα χωράφια. Πράσινα λιπάσματα, αισθητήρες υπολειμμάτων αζώτου. Μετά το χειμώνα ενσωματώνουμε αυτή τη φυτοκάλυψη στο χώμα, το οποίο μπορεί στη συνέχεια να αναδιανείμει αυτά τα θρεπτικά συστατικά στη νέα αναπτυσσόμενη καλλιέργεια. Για να γίνει αυτό, πρέπει να σπαρθούν σε μια εποχή που θα μεγαλώσουν ακόμα, δηλ. πριν την 1η Οκτωβρίου. Και αυτό είναι εντελώς ασυμβίβαστο με την καλλιέργεια πατάτας αυτή τη στιγμή. Η συγκομιδή των πατατών μας πριν την 1η Οκτωβρίου είναι απλά
αδύνατη.
Η συγκομιδή γίνεται όλα και πιο αργά, με φύτευση όλο και πιο όψιμων ποικιλιών αλλά και λόγω καιρού, όπως αποδεικνύεται από τη συγκομιδή του 2023.
Έτσι η εταιρία μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στις νέες στρατηγικές που θα εφαρμοστούν. Η συγκομιδή πρέπει να είναι ποιοτική για την επιχείρηση και να είναι επαρκώς κερδοφόρα για τον αγρότη.
Η Lutosa, μέσω των αντιπροσώπων της, μπορεί να συμβουλεύει τους προμηθευτές της για τις νέες ποικιλίες που ταιριάζουν καλύτερα στους τύπους εδάφους και να τους προτείνει μεθόδους καλλιέργειας κατάλληλες για αυτές.
Πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την ξηρασία που γίνεται επαναλαμβανόμενη;
Πρέπει να έχουμε υγιές έδαφος, πλούσιο σε χούμο, ικανό να απορροφά και να συγκρατεί το νερό όταν υπάρχει, και επομένως να μην σχηματίζει κρούστα κατά τις πιο ξηρές περιόδους. Για να γίνει αυτό, απαιτείται καλή μεταχείριση του εδάφους, να προστίθεται τακτικά οργανική ύλη (κοπριά κ.λπ.), να μην μετακινείται πολύ το έδαφος και να μην οργώνεται πλέον για να βελτιωθεί. Στη συνέχεια ακολουθεί η αμειψισπορά. Αποφεύγουμε να φυτεύουμε συχνά τις ίδιες καλλιέργειες. Με τις πατάτες βρισκόμαστε ήδη νομικά σε μια κατάσταση όπου μπορούμε να φυτεύουμε κάθε 3 χρόνια. Και αν θέλουμε να τα πάμε ακόμα καλύτερα, είναι με την περαιτέρω επέκταση των αμειψισπορών.
Σκέφτεστε να φυτέψετε άλλες ποικιλίες πατάτας;
Συνεχίζουμε να δοκιμάζουμε νέες ποικιλίες. Στιβαρές ποικιλίες πατάτας, πιο κατάλληλες για καλλιέργεια σε πιο ξηρό, θερμό και στρεσογόνο περιβάλλον, που προσφέρουν μεγαλύτερη απόδοση και ποιότητα.
Αυτή τη στιγμή δοκιμάζουμε μια νέα ποικιλία που πολλαπλασιάζουμε και με την οποία ήδη δουλεύουμε κάθε
χρόνο, η οποία είναι καλύτερη για το περιβάλλον, λιγότερο απαιτητική σε λίπασμα, πιο ανθεκτική στο ωίδιο
και άρα απαιτεί λιγότερες φυτοϋγειονομικές επεξεργασίες. Είναι μια ποικιλία που έχει πάνω κάτω τα ίδια χαρακτηριστικά με τη Fontane ή και λίγο μεγαλύτερη. Θα βγάλουμε 7.000 τόνους φέτος και η ανάπτυξη μπορεί να είναι εκθετική εάν η δοκιμή πάει καλά.
Πώς αντιδρούμε σε αυτό; Έχουμε αλλάξει τις πρακτικές μας; Πού θα πρέπει να γίνουν αλλαγές;
Γνωρίζουμε ότι η McCain έχει ένα δίκτυο πιλοτικών αγροκτημάτων στη Γαλλία όπου δοκιμάζονται νέες πρακτικές. Εμείς, στη Lutosa, παρατηρούμε την κατάσταση σε συνεργασία με τα ερευνητικά κέντρα (PCA, FIWAP, CARAH), για να εντοπίσουμε πρακτικές που είναι επωφελείς ή όχι.
Θα ακολουθήσουμε επίσης το παράδειγμα της μητρικής μας εταιρείας, συνεχίζοντας το έργο της αναγεννητικής γεωργίας και προσφέροντας τεχνική υποστήριξη σε αγρότες που ενδιαφέρονται να εφαρμόσουν πιο βιώσιμες μεθόδους καλλιέργειας.
Τι πιστεύουν οι αγρότες με τους οποίους συνεργαζόμαστε;
Επί του παρόντος, ο πληθωρισμός είναι η μεγαλύτερη ανησυχία τους. Λιπάσματα, φυτοπροστατευτικά προϊόντα, πετρέλαιο, ηλεκτρική ενέργεια (σημαντικό στοιχείο για συντήρηση: εξαερισμός, μονάδα ψύξης), όλα αυτά αυξάνονται απότομα. Οι εναλλακτικές καλλιέργειες όπως το καλαμπόκι, το σιτάρι ή τα παντζάρια έχουν γίνει ξανά πολύ ελκυστικές. Οι φυτεύσεις σιταριού αυξάνονται αυτό το φθινόπωρο επειδή ο αγρότης μπορεί ήδη να πουλήσει τη μελλοντική του σοδειά σε ελκυστική και εγγυημένη τιμή. Κάνει ευκαιριακές επιλογές στην αγορά, προκειμένου να μειώσει τον οικονομικό του κίνδυνο. Οι πατάτες είναι μια πολύ ακριβή καλλιέργεια από άποψη εισροών, τα χωράφια που νοικιάζονται για να φυτευτούν πατάτες είναι τα πιο ακριβά. Επιπλέον, τα φυτά, τα φυτοϋγειονομικά προϊόντα, τα μηχανήματα είναι ακριβά. Ο παραγωγός που θέλει να επωφεληθεί από την καλή τιμή πρέπει να επενδύσει σε ένα αποθηκευτικό κτίριο «full options» για να διατηρήσει τη σοδειά του μέχρι τον Ιούνιο του επόμενου έτους και θα περιμένει μέχρι τον Αύγουστο για να πληρωθεί. Χρειάζεται λοιπόν εξαρχής μεγάλο κεφάλαιο κίνησης.
Κινδυνεύουμε να έχουμε λιγότερη έκταση φύτευσης, λοιπόν;
Βραχυπρόθεσμα, ναι, ενώ παραδόξως, έχουμε μια βιομηχανία που κάνει επενδύσεις και που απαιτεί όλο και περισσότερες πατάτες. Και ακόμη κι αν κάνουμε βήματα προς άλλες ποικιλίες που δίνουν καλύτερες αποδόσεις, δεν θα μπορούμε να έχουμε αυτό το αποτέλεσμα κάθε χρόνο. Ένα άλλο πρόβλημα είναι ότι η νομοθεσία είναι πολύ πιο περιοριστική: επομένως οι αποδόσεις δεν θα αυξάνονται πλέον. Έχουμε καλές πρακτικές, αλλά λιγότερες καλές αποδόσεις.
Έχουμε άλλο δρόμο για το μέλλον;
Η ψηφιοποίηση αναπτύσσεται όλο και περισσότερο στη γεωργία και θα μπορούσε να μας βοηθήσει να
γνωρίζουμε ποια είναι τα εδάφη που είναι σε καλή κατάσταση, ποια στοιχεία υπάρχουν στη γη. Η χρήση
drone για την επεξεργασία φυτών θα μπορούσε να μας επιτρέψει να είμαστε πιο επιλεκτική στην επεξεργασία ή τη λίπανση. Υπάρχει όμως ένα κόστος πίσω από αυτό, φυσικά. Αλλά η γενική συνείδηση στρέφεται όλο και περισσότερο προς την ανάγκη να δράσουμε με κάθε τρόπο υπέρ της γεωργίας και της φύσης, για εμάς, αλλά και για τις γενιές μετά από εμάς.
